Lize Spit, een film van Ellen Vermeulen

Op maandag 28 oktober om 11.30 aan de UGent (Campus Mercator) gaan Lize Spit en Rob van Essen in gesprek de studenten uit de master Vertalen Duits, samen met Philippe Noble (uitgever van de Franse vertaling van ‘Het smelt’), Jos Geysels (voormalige voorzitter van het Vlaams Fonds voor de Letteren) en Ellen Vermeulen (cineaste van de film over Lize Spit en haar vertaalster Helga van Beuningen). Het gesprek vindt plaats op basis van de correspondentie tussen Lize Spit en Helga van Beuningen.

Hier is de film van 15 minuten over Lize Spit en Helga van Beuningen : https://www.canvas.be/video/literaire-meesters/reeks-een/lize-spit

Locatie: Campus Mercator
Abdisstraat 1 (lokaal A313)

“Hoe boeken de wereld rondgaan”: een blik uit Vlaanderen door Jack Mc Martin

De lezing handelt over de structuur van de mondiale markt voor boekvertalingen, waarbij Vlaanderen in deze markt wordt gesitueerd. Vanuit een vertaal-sociologisch kader, worden de belangrijkste mensen (rechtenmanagers, redacteurs, vertalers, literaire agenten, …) en instituties (uitgevers, overheidsinstanties, prijzen, boekenbeurzen, …) in deze markt met elkaar in verband gebracht. In een eerste deel wordt een kwantitatieve analyse gegeven van een databank van circa 11.000 uit het Nederlands vertaalde boeken, gepubliceerd tussen 1998 en 2018. Hier wordt de nadruk gelegd op de uitgaande vertaalstromen uit respectievelijk Vlaanderen en Nederland. Kan men spreken van een asymmetrische machtsverhouding tussen deze twee groeperingen? Waaraan zou dat liggen? In een tweede deel wordt gekeken naar het internationale parcours van Stephan Hertmans’ Oorlog en terpentijn (De Bezige Bij, 2013), een voorbeeld van een boek uit Vlaanderen dat ruim circuleerde in vertaling. In een laatste deel, aan de hand van een analyse van de carrière van Hertmans’ Engelse vertaler David McKay, wordt er ingezoomd op de literaire vertaler zelf: hoe kunnen startende literaire vertalers wegwijs raken in het literair leven in Vlaanderen?

Jack McMartin is postdoctoraal onderzoeker binnen de onderzoeksgroep Vertaling en Interculturele Transfer aan de KU Leuven. In zijn proefschrift, Boek to Book: Flanders in the Transnational Literary Field, belichtte hij de productie-, circulatie- en receptiecontexten van werken van Nederlandstalige literatuur in vertaling (1998-2018). Zijn huidige onderzoek richt zich op literaire transfer tussen kleine Europese literaturen, met Vlaanderen en Hongarije als pilootcasus. Hij is co-editor (met Jan Van Coillie) van Children’s Literature in Translation: Texts and Contexts (Leuven University Press, forthcoming). Hij bereidt ook een onderzoeksproject voor over het leven, schrijverschap en vertalerschap van James S Holmes.

Vrijdag 25 oktober 2019 | 16.30 u | KU Leuven, Campus Sint-Andries, lokaal 2.10
Toegang: gratis
Voor praktische informatie over de bereikbaarheid van de campus: https://www.arts.kuleuven.be/antwerpen/situering

Translating Cultural Memory in Fiction and Testimony – Memory Studies and Translation Studies in Dialogue

University of Innsbruck (Austria), 10-11 October 2019

 

Scientific Organizers: Claudia Jünke (Innsbruck) and Désirée Schyns (Ghent)

In collaboration with:

– Forschungszentrum Kulturen in Kontakt (Innsbruck) and

– Centrum voor literatuur in vertaling (Ghent)

 

Description

A few years ago Sharon Deane-Cox (2013: 309) observed a “striking absence of dialogue between memory studies and translations studies”, two fields of research which with very rare exceptions (such as Brodzki 2007) did not have much contact with each other. This diagnosis is still valid today and has recently been confirmed by Siobhan Brownlie (2016: 12) who states that “the research concerning translation and memory […] has not been conceptualized as a whole”. The interdisciplinary conference aims at bringing together scholars from cultural memory studies and from translation studies without privileging one of the two disciplinary perspectives. In doing so, it wants to further explore the potential of a new research design that results from the intersections and the interplay of these two areas of study.

The focus of the conference will lie on a particular kind of memory: fictional and testimonial literature’s memories of traumatic pasts, i.e. memories of wars, genocide, dictatorship, colonial oppression, terror and other forms of politically and ethnically motivated violence. We propose to consider literary fictions and testimony that deal with these issues as media of ‘cultural memory’ in the sense of Jan Assmann (1992) and Aleida Assmann (2012), i.e. of collectively shared visions of the past which emerge from historical knowledge stored in and transmitted by cultural objects and practices and which circulate and are negotiated in the (trans)cultural sphere. What happens when texts that represent, perform and negotiate traumatic memories are translated into other languages and therefore into other cultural contexts? What is the importance of particular translation strategies, of paratextual framing, of different horizons of expectation and reception for the transmission of cultural reminiscence? Which role do the translations, the translators and other agents of translation play for memory’s transcultural, cross-border ‘travels’? Is there an ‘ethics of translation’ when it comes to the transfer of memories of past crimes? These are some of the question that the conference wants to address.

The far-reaching absence of dialogue between translation studies scholars and those cultural studies scholars interested in questions of translation seems to be mainly a consequence of the different concepts of ‘translation’ that are at play. On the one hand, cultural studies scholars advocate for a wide-ranging concept that understands ‘translation’ in a broad and metaphorical sense, referring for instance to the transfers between cultures, areas of knowledge or academic disciplines. This is for instance the case in Doris Bachmann-Medick’s work on the ‘translational turn’ in the humanities (see Bachmann-Medick 2009). On the other hand, translation studies scholars tend to criticize this conceptual widening and claim the importance of a more specific and narrow concept of translation that keeps ‘translation proper’ as its point of reference (see Dizdar 2009, Heller 2017). In focusing on memories of traumatic pasts in fictional and testimonial literature and in fostering a dialogue between memory scholars interested in questions of translation and translation scholars interested in questions of memory the conference wants to stimulate productive discussions that transcend the binarity of these two positions and that scrutinize the cross-fertilizations between the two academic disciplines.

The conference will focus both on theoretical and conceptual aspects and on particular case studies (on different genres such as narrative, poetry, drama, graphic novels, testimony, autobiography) that reflect on the intersections of memory and translation and that explicitly tackle the problems, questions and desiderata addressed in this description.

Meer informatie : https://www.uibk.ac.at/romanistik/personal/juenke/veranstaltungen/translating-memories/

Gastcollege van Carolien Steenbergen

Op dinsdag 22 oktober geeft literair vertaalster Carolien Steenbergen een gastcollege bij de master vertalen Frans (GV1 vertaling van culturele teksten en getuigenisliteratuur). Zij zal het hebben over haar vertaling van het boek Grand frère van de Turks-Koerdische in het Frans schrijvende Mahir Guven, dat in Nederlandse vertaling is verschenen als Broer (Ambo/Anthos). Het werk werd bekroond met de Prix Goncourt du Premier Roman 2018 en is een vlijmscherpe roman over de multiculturele maatschappij die niet iedereen dezelfde kansen biedt. In haar gastcollege gaat Carolien Steenbergen nader in op de vertaalproblemen verbonden met de straattaal van de Franstalige personages.

Carolien Steenbergen studeerde in 1998 af aan het Hoger Instituut voor Vertalers en Tolken in Antwerpen en behaalde daarna in Utrecht een doctoraal in de Italiaanse letterkunde. Ze vertaalt sinds ruim twintig jaar boeken uit het Frans en Italiaans, voornamelijk (literaire) fictie, soms non-fictie of poëzie. Voor een overzicht van verschenen vertalingen, zie: https://literairvertalen.org/vertalersbestand/carolien_steenbergen

Naast haar vertaalpraktijk werkt ze als docent Nederlands voor anderstaligen.

De activiteit vindt plaats dankzij de steun van het ELV (Expertisecentrum Literair Vertalen) en van de vakgroep VTC (Vertalen Tolken en Communicatie).

Iedereen welkom op dinsdag 22 oktober van 16.00 uur tot 18.00 uur. De voertaal is Nederlands.

Locatie: Abdisstraat 1
Lokaal A404